Τα Ραγκουτσάρια στην Καστοριά
Καρναβάλια μέσα στον Ιανουάριο; Αμέσως μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς; Μασκαρέματα; Γλέντι και χορός;
Και όλα αυτά μέσα σε ένα τριήμερο ξεφάντωμα σε μια από τις ομορφότερες πόλεις της Ελλάδας, την Καστοριά!
Το έθιμο ονομάζεται "Ραγκουτσάρια" και όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Δήμου Καστοριάς προέρχεται από τα αρχαία Χειμερινά Διονύσια, όπου "σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, υπήρχε ο θίασος των μεταμφιεσμένων που γύριζε από σπίτι σε σπίτι, μπαίνοντας και περιπαίζοντας τους νοικοκυραίους ζητώντας κεραστικά και φιλοδωρήματα. Κρυμμένοι πίσω από προβιές και αυτοσχέδιες μάσκες, συνέτειναν στην απομάκρυνση των κακών πνευμάτων που ταλαιπωρούσαν στο μεσοχείμωνο τον κόσμο των καιρών εκείνων.
Στην μακραίωνη διάρκεια της Ρωμαϊκής κυριαρχίας, οι μεταμφιέσεις συνεχίστηκαν και προστέθηκαν νέες γιορτές. Οι Rogatores (ζητιάνοι), που επισκέπτονταν τα σπίτια της περιοχής έπαιρναν κεραστικά και φιλοδωρήματα, αποτρέποντας έτσι τα κακά πνεύματα που δυσκόλευαν τη ζωή των ανθρώπων. Rogatio στα Λατινικά σημαίνει ζητώ. Πιθανότητατα λοιπόν οι "ραγκουτσάρηδες" να είναι οι rogatores του χθεσινού κόσμου.
Κατά τους βυζαντινούς χρόνους, οι λατρευτικές γιορτές της Αρχαίας Ελλάδας ήλθαν σε αντίθεση με την επίσημη Χριστιανική Θρησκεία και πολλά στοιχεία λησμονήθηκαν εντελώς. Όμως, αρκετά από αυτά κατόρθωσαν και αντέξανε τα εμπόδα, φτάνοντας ως τις μέρες μας".
Τα χρόνια που ακολούθησαν τα Ραγκουτσάρια εξελίχθηκαν σύμφωνα με τις εκάστοτε ιστορικές εξελίξεις, φτάνοντας στις μέρες μας να αποτελούν ένα από τα δημοφιλέστερα πολιτιστικά δρώμενα στην Καστοριά και σε άλλες περιοχές τριγύρω, όπως σε χωριά των όμορων νομών, Κοζάνης και Γρεβενών.
Έτσι πλέον και σύμφωνα πάλι με την παραπάνω ιστοσελίδα, "Η πόλη της Καστοριάς παραδίνεται σ' ένα μοναδικό τριήμερο γλέντι χαράς και ξεφαντώματος, που γεννιέται αυθόρμητα μέσα στις αμέτρητες παρέες των μικρών και μεγάλων που παίρνουν μέρος.
Στις 6, 7 & 8 Ιανουαρίου, οι δρόμοι και τα σοκάκια της πόλης σφύζουν από τις συντροφιές των ραγκουτσάρηδων, που χαίρονται, γλεντούν και χορεύουν στο ρυθμό της ξεγνοιασιάς, σκορπώντας ολόγυρα χαρά και κέφι.
Όλοι οι κάτοικοι της πόλης παραδίνονται σ' ένα ξεχωριστό Διονυσιακό ξεφάντωμα, με τη συνοδεία των λαϊκών οργάνων που παιανίζουν όλα τα παραδοσιακά μουσικά ακούσματα της περιοχής".
Τι λέτε, όσοι βρισκόμαστε σε κοντινή απόσταση από την Καστοριά, θα κάνουμε μια επίσκεψη στην πόλη μέσα στο επόμενο τριήμερο; Έχουμε όρεξη για μασκαρέματα και ξεφάντωμα;
Φωτογραφία: planitarxis news