Ελιά: Ένα ευλογημένο δώρο της γης με μεγάλη ιστορία και διατροφική αξία

Οι Έλληνες ήταν ο πρώτος λαός που καλλιέργησε ελιές στον ευρωπαϊκό χώρο της Μεσογείου, ενώ σταδιακά η ελιά μεταφέρθηκε είτε από Έλληνες άποικους είτε από Φοίνικες έμπορους σε άλλες περιοχές. Σήμερα η καλλιέργεια της ελιάς είναι πολύ διαδεδομένη σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και η κατανάλωση του καρπού είναι βασικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής. Επιπλέον, από τις ελιές παράγεται το ελαιόλαδο, οπότε είναι λογικό η καλλιέργεια και η συγκομιδή της ελιάς να αποτελεί μια πολύ βασική αγροτική δραστηριότητα σε όλο τον χώρο της Μεσογείου.

Στην Ελλάδα όλα τα χρόνια η καλλιέργεια της ελιάς συνεχίζεται και ευδοκιμεί σχεδόν σε πολλές περιοχές. Ο καρπός της ελιάς ωριμάζει προς το τέλος του φθινοπώρου και τότε ξεκινάει η συγκομιδή, το λιομάζωμα όπως λέγεται από τους πιο σχετικούς του είδους. Η συγκομιδή γίνεται ακόμα και σήμερα παραδοσιακά με το χέρι, ενώ ενίοτε υποστηρίζεται και με πιο σύγχρονα εργαλεία. Στο έδαφος κάτω από τα δέντρα στρώνονται τα λιόπανα ή άλλα ειδκά δίχτυα για να πέφτουν οι καρποί.

Διατροφικά, οι καρποί της ελιάς είναι πλούσιοι σε θρεπτικά συστατικά, σχεδόν όσο και το αγνό παρθένο ελαιόλαδο και συνδέονται με την υγεία και τη μακροζωία. 

Πλησιάζοντας προς το τέλος του φθινοπώρου και φέτος, φτάνει ο καιρός που ξεκινά η συγκομιδή των ελιών. Για πρώτη φορά πριν λίγες μέρες είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε την εμπειρία της συγκομιδής τους σε κτήμα φίλων στην Κάτω Σωτηρίτσα, στα παράλια της Λάρισας.

Οι ελιές τους ήταν φορτωμένες με καρπούς που ήθελαν λίγο ακόμα χρόνο για να ωριμάσουν, έτσι ώστε να είναι έτοιμες για περαιτέρω επεξεργασία, όπως η παραγωγή ελαιόλαδου. Όμως ήταν στην κατάλληλη φάση για να μαζευτούν και να υποστούν την κατάλληλη επεξεργασία ως βρώσιμες, ειδικά αν τις θέλεις πράσινες και τραγανές. Ήταν τόσο καθαρές που σου 'ρχόταν να τις δοκιμάσεις από το δέντρο. Και επειδή πρόκεται για ιδιοκατανάλωση δεν ραντίστηκαν ποτέ. Άφθονες βιολογικές ελιές από την παραγωγή στην κατανάλωση! Μεγάλη χαρά και τύχη!

Με τις απαραίτητες οδηγίες, φτάσαμε στο κτήμα τους με την παρότρυνση να μαζέψουμε όσες καταπράσινες λαχταριστές ελιές θέλαμε. Κι εμείς φυσικά δεν αφήσαμε την ευκαιρία χαμένη! Μαζέψαμε περίπου 10 κιλά ελιές τύπου Χαλκιδικής και εκείνοι μας "μαρτύρησαν" τη συνταγή τους για να έχουμε σε 3-4 μήνες πεντανόστιμες τραγανές ελιές καθημερινά στο τραπέζι μας! Το διάστημα αυτό είναι απαραίτητο να περάσει, για να φύγει η πικράδα τους μια που η συνταγή δεν προβλέπει τρύπημα ή χάραξη ελιών.

Μα τι απολαυστική εμπειρία ήταν αυτή που ζήσαμε για πρώτη φορά; Να μαζεύεις ελιές με θέα το Αιγαίο από ψηλά; Καταπληκτικές στιγμές για μας τους φυσιολάτρες! Και τώρα μετά την εκτέλεση της συνταγής, περιμένουμε με γλυκιά αγωνία να περάσει ο καιρός για να γευτούμε το αποτέλεσμα. Εξάλλου τις ελιές τους τις έχουμε δοκιμάσει στο σπίτι τους άλλες χρονιές και πάντα μας άρεσαν! Φέτος θα έχουμε τις δικές τους ελιές για δικές μας! Ε δεν είναι και άσχημα! Το απαραίτητο συνοδευτικό των οσπρίων, στολίζουν πολλές σαλάτες και αλοιφές και πρωτοστατούν στη μεσογειακή μας διατροφή!

Όσο για τη συνταγή, σημειώστε:
- Τοποθετούμε 10 κιλά ελιές πλυμένες, καθαρές σε ένα πλαστικό δοχείο που να χωράει 13 κιλά.
- Τοποθετούμε τις ελιές ανά 2 κιλά, ρίχνουμε περίπου 150 γραμ. χονδρό αλάτι, λίγο ξύδι και λεμόντοζο (ξινό). Αυτό επαναλαμβάνεται 5 φορές ώστε συνολικά να αδειάσουμε ένα μπουκάλι ξύδι, ένα φάκελο λεμόντοζο και περίπου 800 γραμ. χονδρό αλάτι.
- Γεμίζουμε το δοχείο με νερό, πάνω ρίχνουμε 150 με 200 γραμ. ελαιόλαδο και καλύπτουμε με χαρτί κουζίνας ώστε οι ελιές να είναι σκεπασμένες για να μη μουχλιάσουν και ... περιμένουμε.
- Το δοχείο πρέπει να παραμείνει σε δροσερό μέρος. Αν την πρώτη φορά που θα δοκιμάσουμε, δεν έχει φύγει όλη η πίκρα τους, περιμένουμε να περάσει ακόμη λίγος χρόνος. Γενικά όσο περισσότερο μείνουν τόσο πιο γλυκές θα γίνουν.
- Όταν έρθει ο καιρός να τις καταναλώσουμε, παίρνουμε μερικές από το δοχείο και τις σερβίρουμε στο πιάτο με λίγο λαδόξυδο και λεμόνι.
- Εννοείται ότι κατά καιρούς θα ελέγχουμε την κατάστασή τους.

Δοκιμάστε το και αν δεν έχετε πρόσβαση σε ελιές απευθείας από το δέντρο, κάντε υπομονή και σε λίγο καιρό θα κυκλοφορήσουν στις λαϊκές αγορές.

Γενικά στοιχεία για την ελιά: Βικιπαίδεια